tipografi

Tipografi; eski Yunancadaki ‘typos: form’ ve ‘graphia: yazmak‘tan türetilen tipografi, yazıyı belli tekniklerle belirli şekillere sokma sanatıdır. Fantastik bir tabirle tipografi harf bükücülüğüdür. Tipografi, kimine göre sanat, kimine göre bilim, kimine göre eğlence, bana göre hepsinin bir karışımıdır. Bu bağlamda tipografi, sesleri karşılayan harflere ve dolayısıyla metne görsel açıdan daha fazla anlam yükleme sanatıdır. Harfler arasında geometrik ve oransal uyumun bilimidir. Tipografi, harf içeren bir posterlerdeki duyguyu daha iyi aktarma yoldur.

Tipografi neden önemlidir sizce? Yüzlerce font vardır, peki neden bir kaç tanesi yetmiyor? Demek ki bir ihtiyaç doğrultusunda bu yazı karakterleri tasarlanmıştır. Tipografi göründüğünden çok daha önemli bir konudur. Aslında bir tasarımı güzel kılan unsurlardan biridir. Tipografiyi en doğru şekilde kullanan genellikle grafik tasarımcılardır. Fakat genellikle masaüstü yayncılık (dergi,afiş, kurumsal kimlik vs.) denince sadece tipografi aklımıza geliyor? Neden bunu dijital ortamda bir tasarım aracı olarak kullanmayalım?

Tipografi için, sanat ya da bilimdir diyebiliriz. Bu iki tanımlama da yanlış olmaz. Hatta her ikisinin karışımıdır desek daha doğru olur. Grafik tasarımcılar tarafından sıkça kullanılan bu terim, harflere görsel anlam yüklemek sanatı olarak tanımlanabilir.

Tipografinin grafik tasarımdaki yeri oldukça önemlidir. Çünkü resim ya da illüstrasyon olmadan grafik tasarım yapılabilir. Ancak yazı ve tipografi tasarımda temel ögedir diyebiliriz.

Tipografi de, harf büyüklüklerini değiştirmek, yazı karakterlerinin farklılıkları ile ayrıştırma sağlamak, aynı yazı karakterleri kullanılsa dahi bold veya italic gibi değişkenleri kullanmak gibi bazı kurallara dikkat etmek faydalı olacaktır.  Dikkat edilmesi gereken diğer konu renkler ve yazının boyutu. Çünkü kullandığımız yazı fontları değişik boyutlara uyum sağlayabilir. Bu ne denle hangi fontu kullanıyorsak ona uygun boyutu tercih etmek yerinde olacaktır. Renkler de aynı biçimde yaptığımız çalışmaya uygun olmalıdır. Yazıların hizalanması, paragrafın ne tarafa yaslanacağı gibi noktalar da dikkat edilecek hususlardır. Yazı dışında kullanılacak diğer ögelerin yerleşmesi, verilecek boşlukların doğru ayarlanması gerekebilir. Aksi taktirde ortaya çıkan görüntü rahatsız edici olabilir.



Yazı karakterlerinin neden önemli olduğu hakkında tabi ki bilimsel ve araştırımsal tespit vardır. Mesela bir kitap üzerinde kullanılan yazı karakterini düşünelim. Çok keskin veya çok soluk ise gözü yoracaktır. Kelimeler arasındaki boşluk çok fazla ise veya çok sık ise okumaya zorlaştıracaktır. Veya metin ne kadar uzun olursa o kadar gözü yoracak ve okumayı zorlaştıracaktır. Onun dışında farketmesekte fontlar alışveriş yapmamızda bile etkili olabiliyor. Çünkü üründen önce sunulan şey onu koruyan bir arada tutan kutusu ve tabi ki üzerindeki görseller. Sadece bir kutu için bir ürün alınmayabilir , fakat hakkında fikrimiz olmayan bir markanın özensiz kutusu yüzünden alışverişten vazgeçebiliriz pekala.